Еквалис

„Zëshëm për përvojat queer në shoqërinë maqedonase” është botim i përbërë nga 4 tregime të 4 anëtarëvë të komunitetit LGBTIQ+, që identifikohen si gej, lezbike, biseksuale dhe grua transgjinore. Ky botim flet për përvojat. Përvojat tona të cilat janë gjithmonë dytësore për sistemin. Përvojat të lidhura rreth sigurisë, ecjes në rrugë, frikës, sulmeve fizike që anëtarët e komunitetit tonë i bartin në shpinë. Pastaj, procesi i pranimit dhe i vetë-pranimit, beteja të gjata dhe komplekse me veten, e më tutje, me mikrorrethin tonë, familjet, institucionet, religjionet, komunitetet dhe qeveritë.

Ky botim flet për lokacione, vende dhe hapësira në të cilat komuniteti jonë ndihet rehat të socializohet, e njëkohësisht në ato vende kanë ndodhur, ndoshta, edhe përvojat më të rrezikshme për neve. Si lexues(e) i(e) këtyre tregimeve, do të zhyteni në përvoja të lidhura me familjen, me familjet tona biologjike dhe të jetuarit në ankth të përhershëm prej frikës se mos e humbisni familjen që e keni, nëse ua zbuloni “veten” e vërtetë. Tregimet janë gjithashtu për përvojat tona të së dashuruarit, së jetuarit jetëve të fshehura me partnerët tonë, momentet tona të lumtura dhe pikëpamjet tona për të ardhmen. Madje, edhe për ankthin tonë për të ardhmen. Por, edhe për ndjenjën që e ardhmja është (do të jetë) e jona dhe se e marrim atë në duart tona.

Përvojat e këtij botimi, para se të gjithash, ua dhurojmë anëtarëve të komunitetit tonë. Në secilin tregim duam të hapim një hapësirë për shpresë, për t’u barazuar, për t’u ndjerë të përbashkët dhe për të jetuar në realitet të komunitetit, por gjithashtu edhe për të ndarë vizionin për një jetë më të mirë për komunitetit tonë. Duam të krijojmë hapësirë për luftë, përkatësisht, hapësirë për luftë të përbashkët.

Rrjedhimisht, këto tregime ua ofrojmë si kthjellim, edhe atyre që e kanë fuqinë të jenë të privilegjuar në këtë shoqëri për shkak të orientimit të tyre seksual. Këto janë tregime që parashtrojnë pyetje për privilegjin, për sistemin, për institucionet, tregime të cilat pa dashje, gjatë jetës sonë të përditshme, duan t’u propozojnë njerëzve që kanë privilegj që përvojat tona janë valide, por se nuk do të presim validim bazuar në dhembshuri dhe mëshirë, por thjesht, do t’i validojmë sepse meritojmë të jemi të barabartë me njerëzit hetero dhe cis në këtë shtet.

Tregimet në këtë botim janë tregime të katër anëtarëve të komunitetit që identifikohen si gej, lezbike, biseksual dhe njerëz transgjinor, por në të njëjtën kohë sjellin edhe identitete tjera të margjinalizuara. Ato identitete zbulohen dhe përmenden gjatë vetë intervistave. Disa prej tyre janë njerëz me aftësi të kufizuara, tjerat janë gra, ose të rinj që vijnë nga rrethet më të vogla, jashtë qytetit kryesor. Bisedat me secilin/ën prej tyre janë transkriptuar dhe ritreguar ashtu siç janë thënë, plot me të folur të natyrshëm, shprehje dialektore, zhargon dhe anglicizme. Besojmë se kjo e folur, e përcjellur drejtpërdrejt dhe pa asnjë ndërhyrje, do t'ju ndihmojë Juve, si lexues(e), t'i ndjeni këto ngjarje si më të afërta, më të zakonshme dhe më të përditshme.

Për shkak të mbrojtjes së sigurisë personale, të gjithë folësit janë anonim, ndonëse disa prej tyre janë out publikisht. Ndarja e emrave të lokaleve, lokacioneve, qyteteve dhe institucioneve në këtë botim është e vetëdijshme, me qëllim dhe leje nga ana e folësve.

Од Предговорот:


„Гласно за квир искуствата во македонското општество“ е публикација составена од 4 приказни на 4 припадниц(чк)и на ЛГБТИК+ заедницата, коишто се идентификуваат како геј, лезбејка, бисексуалка и трансродова жена. Оваа публикација зборува за искуствата. Нашите искуства коишто се секогаш секундарни за системот. Искуствата поврзани со безбедноста, одењето по улица, стравот, физичките напади коишто припадниците на нашата заедница ги имаат износено на својот грб. Потоа, процесот на прифаќање и самоприфаќање, долги и комплексни битки со самите себе, а, понатаму, и со нашите микросредини, семејства, институции, религии, општества и Влади.

Оваа публикација зборува за локации, места и простори во коишто нашата заедница се чуствува удобно да се социјализира, а каде што, во исто време, се имаат случено, можеби, и најопасните искуства за нас. Како читател(к)и на овие приказни, ќе нурнете во искуства поврзани со семејеството, со нашите биолошки семејства и со живеењето во постојан грч поради стравот да не го изгубите семејството коешто го имате, ако им го откриете своето вистинско „јас“. Приказните се и за нашите искуства на заљубување, живеењето тајни животи со нашите партнери, нашите среќни мигови и нашите погледи за иднината. Дури, и за нашата анксиозност за иднината. Но, и за чувството дека иднината (ќе) е наша и дека ја земаме во свои раце.

Искуствата од оваа публикација, пред сѐ, им ги даваме на припадниците на нашата заедница. Во секоја од овие приказни сакаме да отвориме простор за надеж, за поистоветување, за чувство на единство и за живеење на заедничка реалност, но и за делење на визијата за подобар живот на нашата заедница. Сакаме да создадеме простор за борба, особено, простор за заедничка борба.

Пропратно, овие приказни им ги нудиме и, како будење, на оние коишто ја имаат моќта да бидат привилигирани во ова општество поради својата сексуална ориентација. Ова се приказни коишто ги отвараат прашањата за привелгијата, за системот, за институциите и коишто, сосема ненаменски, низ нашето секојдневно живеење, сакаат да им препорачаат, на оние коишто имаат привилегија, дека нашите искуства се валидни, но дека нема да чекаме на валидација базирана на сожалување или милостина, туку, едноставно, ќе ги валидираме поради фактот што заслужуваме да бидеме еднакви исто како и хетеросексуалните и цис луѓето во оваа држава.

Приказните во оваа публикација се приказни на четири припадници на заедницата коишто се идентификуваат како геј, лезбејки, бисексуалки и трансродови лица, но во исто време носат и други маргинални идентитети. Тие идентитети се провлекуваат и се спомнати низ самите интервјуа. Некои од нив се лица со попреченост, други се жени, млади или доаѓаат од помали средини, надвор од главниот град. Разговорите со секој/а од нив се транскрибирани и прераскажани онака како што течеа, полни со природен говор, дијалектни изрази, жаргони и англизми. Веруваме дека, токму тој, директно пренесен говор, без никакви интервенции, ќе ви помогне, Вие, како читател(к)и, да ги почувствувате овие приказни поблиски, пообични и посекојдневни.

Заради заштита на личната безбедност, сите говорници се анонимни, иако, некои од нив се имаат и јавно аутирано. Споделувањето имиња на локали, локации, градови и институции во оваа публикација е свесно, намерно и дозволено од страна на говорни(ци)чките.

Ана Илиева за нејзиното искуство во активностите на Еквалис.

Ева Карамановска за нејзиното искуство со Еквалис и фестивалите.

Симона Младеновска за нејзиното искуство како врсничка едукаторка во Еквалис.

Наѓенка Туторов Апостоловска за нејзините предизвици како мајка на лице со физичка попреченост

Во петтата епизода од мини-серијалот подкасти кои прикажуваат реални случаи на дискриминација зборуваме за дискриминацијата врз основа на политичка припадност и политичко уверување.

По втор пат, ни гостува Игор Јадровски, проектен менаџер во областа на дискриминацијата во Хелсиншки комитет за човекови права. Покрај тоа што разговаравме за конкретниот случај на дискриминација утврдена во една македонска државна институција, Игор образложи подетално и за состојбата со Законот за спречување и заштита од дискриминација, кој пред половина година беше укинат од страна на Уставниот суд, како и за начините на докажување дискриминација со и без овој закон.

По слушањето, предлагаме да размислите за следново:
1. Каде се воочува дискриминација во случајот раскажан во овој подкаст?
2. Дали вие некогаш сте биле жртва или сведок на ваков или сличен вид дискриминација?
3. Кои се начините на докажување дискриминација со и без Закон за спречување и заштита од дискриминација?

Оваа епизода ги разгледува аспектите на дискриминација врз основа на етничка припадност.

Разговараме со студентот Сирхан Усеин којшто пред околу половина година беше жртва на директна дискриминација во еден од автобусите на Јавното скопско претпријатие - ЈСП.

По слушањето, предлагаме да размислите за следново:
1. Каде се воочува дискриминацијата во приказната на Сирхан Усеин?
2. Дали вие некогаш сте биле жртва или сведок на етничка дискриминација? Како сте постапиле?
3. Кои други етнички малцинства се дискриминирани во Македонија?
4. Како можеме да го отстраниме ваквиот вид дискриминација од македонското општество?

Оваа епизода ја обработува дискриминацијата кон лицата со попреченост.

Разговараме со Оливера Апостоловска, идна студентка на Специјална едукација и рехабилитација, а воедно и лице со попреченост, и со нејзината мајка, Наѓа Апостоловска.

По слушањето на овој подкаст предлагаме да размислите за следново:
1. Зошто оваа ситуација се дефинира како дискриминација?
2. Дали вие некогаш сте биде жртва или сведок на ваква или слична дискриминација?
3. Што треба да направи македонското општество за да ја отстрани дискриминацијата кон лицата со попреченост?

Оваа епизода ги разгледува аспектите на дискриминација нанесена врз трансродовите лица.

Случајот којшто е опишан во овој подкаст е вистински и се има случено во С. Македонија. Сепак, името на жртвата, како и името на градот се променети од безбедносни причини.

Разговараме со Игор Јадровски, правник и проектен менаџер во областа на дискриминацијата во Хелсиншки комитет за човекови права.

По слушањето, предлагаме да размислите за следново:
1. Во кои аспекти се воочува дискриминацијата во претходно опишаните случаи во овој подкаст?
2. Дали вие некогаш сте искусиле или сте биле сведок на ваков или сличен вид дискриминација?
3. Како сте се чувствувале и која била вашата реакција во таа ситуација?

Оваа епизода ги обработува аспектите на дискриминација врз жените од општината Шуто Оризари. Откако последната докторка по гинекологија, во јануари годинава, ја пресели својата ординација во друга општина, жените во Шуто Оризари, повторно, се оставени без гинеколошка амбуланта.

За илустрација, во други општини со приближна големина, има по околу 10 амбуланти, а во Шуто Оризари нема ниту една.

Разговараме со Салија Бекир Халим, една од основачките на неформалната група 'Иницијатива на жени од Шуто Оризари', којашто беше една од првите јавно да реагираат на преселбата на ординацијата во јануари.

По слушањето на овој подкаст, предлагаме да размислите за следново:
1. Каде се воочува дискриминација во опишаните случаи?
2. Дали, и како, се преклопуваат различните видови дискриминација во овие случаи?
3. Дали вие некогаш сте биле жртва или сведок на родова дискриминација? Како сте постапиле?
4. Што треба да преземе македонското општество за дискриминацијата воочена во овој подкаст да биде отстранета од општеството?